Làm sao biết xương đang lành sau khi bó bột? - Mới nhất 2023 | Bacsi247.org

Bó bột là phương pháp thường được sử dụng để điều trị các trường hợp tổn thương cơ xương khớp, đặc biệt là gãy xương. Người bố bột sẽ không cử động được vị trí đó cho đến khi lành và chú ý theo dõi các dấu hiệu xương đang lành. Vậy làm sao biết xương đang lành? Cùng theo dõi bài viết dưới đây nhé.

Điều trị bệnh gãy xương bằng phương pháp bó bột thì câu hỏi đặt ra cho mọi người chính là bó bột bao lâu thì liền, dấu hiệu nhận biết xương đang liền như thế nào để hoạt động bình thường trở lại. Nhưng quá trình liền xương phụ thuộc vào nhiều lí do,yếu tố nên không thể xác định đúng được.

Phương pháp được sử dụng phổ biến để điều trị vấn đề về gãy xương là bó bột. Phương pháp này đòi hỏi người bệnh phải bất động xương gãy trong khoảng thời gian nhất định để đẩy quá trình liền xương, đồng thời, bó bột giúp bảo vệ vị trí tổn thương và giúp phần mềm nhanh chóng hồi phục (nếu có tổn thương phần mềm).

Đặc biệt, phương pháp bó bột còn giúp bệnh nhân giảm đau, giảm co cơ sau chấn thương và giảm sưng nề. Trong một số trường hợp, người bệnh bó bột xương phải nằm bất động tạm thời trong thời gian chờ phẫu thuật.

Trường hợp người bệnh bị gãy xương có nhiều nguyên nhân do bệnh về xương khớp hoặc không may bị tai nạn, vì thế tuỳ vào mức độ gãy xương nặng hay nhẹ.

Người bệnh sẽ bị thay đổi xương và phần mềm xung quanh, các cục máu đông sẽ được hình thành và làm tắc các mạch máu nhỏ xung quanh tổn thương, đồng thời, các cấu trúc mạch máu của tủy xương cũng sẽ bị thay đổi và cấu trúc lại. Một số ảnh hưởng của gãy xương tức thời đến bệnh nhân có thể là:

• Biểu hiện ban đầu thường gặp là sốc do đau hoặc mất máu
• Vã mồ hôi lạnh, da xanh tái.
• Khiến người bệnh thấy choáng váng và ngất xỉu
• Bị tổn thương các mạch máu do xương bị gãy hoặc chèn ép
• Có thể tắc động mạch chủ nếu gãy xương gây tổn thương ở phổi, thận, não hoặc các chi ngoại biên
• Người bệnh sẽ rất khó bắt được mạch và chẩn đoán mạch

Trong vòng 24 giờ sau khi bị gãy xương thì các tế bào tủy xương sẽ chuyển dạng thành các tế bào đa hình thái và có xu hướng biến đổi thành các tạo cốt bào. Và tại ví trí đó sẽ xuất hiện 2 hiện tượng liền xương, được gọi là liền xương nguyên phát và liền xương thứ phát.

3.1 Quá trình và dấu hiệu liền xương nguyên phát

Liền xương nguyên phát hay còn gọi là liền xương trực tiếp là hiện tượng cấu trúc lại sự liên tục của vỏ xương cứng ở người bệnh. Kiểu liền xương này đòi hỏi sự cố định ổ gãy phải vững chắc, chính vì thế trường hợp này thường gặp ở người bệnh gãy xương sau khi kết hợp xương.

Dấu hiệu liền xương nguyên phát chính là tại khu vực 2 đầu xương gãy sẽ hình thành các mạch máu nhỏ và các tế bào có nguồn gốc trung mô sẽ xuất hiện và biệt hóa thành các tạo cốt bào. Đồng thời, tại vị trí đầu các xương bị gãy sẽ xuất hiện hiện tượng tiêu xương sinh lý và dần hình thành cầu xương trực tiếp qua khoảng trống giữa 2 đầu xương.

Quá trình liền xương này còn được gọi theo cách khác là lấp khoảng trống. Sau khi quá trình liền xương nguyên phát hình thành thì sẽ xảy ra rất ít sự hình thành can xương và ổ gãy hầu như bị thay thế bởi cầu can trực tiếp mới.

3.2 Quá trình và dấu hiệu liền xương thứ phát

Liền xương thứ phát hay còn gọi là liền xương gián tiếp, là một quá trình khác hoàn toàn so với liền xương nguyên phát, nó có sự liên quan chặt chẽ đến vai trò của màng xương.

Khi quá trình liền xương thứ phát diễn ra thì người bệnh sẽ thấy được các dấu hiệu xương đang lành thông qua việc cấp máu cho ổ gãy của tủy xương bị gián đoạn và màng xương sẽ nhanh chóng trở thành nguồn cung cấp chính cho ổ gãy. Các tế bào của màng xương dưới sự hoạt hóa nhanh chóng sẽ hình thành nên các cấu trúc xương tương tự như tình trạng canxi hóa trong màng xương và hình thành cấu trúc xương nội tủy. Đồng thời với sự canxi hóa của màng xương quanh ổ gãy thì sẽ tạo nên cấu trúc can xương cứng, khi cấu trúc can xương cứng tăng dần về kích thước thì tại vị trí gãy, xương mới sẽ được hình thành tương tự như sự canxi hóa tủy xương và có quá trình tương tự như quá trình phát triển xương với sự tham gia của cấu trúc sụn.

Thông thường, với mọi kiểu gãy xương thì đều có thể xuất hiện cả 2 kiểu liền xương nguyên phát và thứ phát. Tuy nhiên, mỗi trường hợp sẽ có ưu thế riêng, nếu là kết hợp xương thì liền xương nguyên phát sẽ chiếm ưu thế hơn, còn điều trị bảo tồn hay sử dụng các kỹ thuật ít xâm lấn thì liền xương thứ phát sẽ chiếm ưu thế.

Quá trình xương đang liền diễn ra nhanh hay chậm còn tùy thuộc vào mức độ tổn thương, tuổi tác của người bệnh. Đặc biệt, để quá trình liền xương diễn ra suôn sẻ thì người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ chỉ định của bác sĩ về chế độ vận động, sinh hoạt và dinh dưỡng hàng ngày.

Ngoài việc chú ý đến các dấu hiệu xương đang lành thì người bệnh còn cần thực hiện các lưu ý sau để giúp cho quá trình liền xương diễn ra nhanh hơn.

• Trong khoảng 72 giờ đầu sau khi bó bột, người bệnh sẽ có cảm giác chật chội, căng tức phần chi bó bột do hiện tượng sưng nề tăng lên làm cho bột có xu hướng chặt lại, cần phải thông báo cho bác sĩ để nới bột kịp thời, tránh dẫn đến tình trạng chèn ép bột
• Nên kê cao vị trí được bó bột để tránh phù nề
• Cần gồng cơ trong bột đúng cách và thường xuyên để tránh rối loạn dinh dưỡng, cơ teo và xương chậm lành
• Cố gắng vận động các phần cơ thể không bị bất động để giúp lưu thông máu, tránh bị cứng khớp
• Luôn giữ cho bột khô và chú ý khi vệ sinh, tắm rửa vì nếu bột bị dính nước sẽ gây mùi hôi và hỏng bột
• Khi bị ngứa không nên dùng cây chọc vào để gãi vì như vậy có thể làm da bị nhiễm trùng
• Thăm khám thường xuyên theo lịch hẹn của bác sĩ

Nhiều trường hợp vẫn có dấu hiệu của xương không lành vì thế trong quá trình điều trị bệnh nhân phải tuân theo chỉ định của bác sĩ. Hiện giờ có rất nhiều phương pháp giúp xương nhanh liền hơn cụ thể như:

• Tăng cường hấp thu khoáng chất
• Bổ sung chất chống viêm
• Tập luyện để kích thích cơ sinh học có thể giúp tăng cường phục hồi gãy xương thông qua cơ chế tái sinh, đồng thời khôi phục sức mạnh cấu trúc của xương khi nó được chữa lành hoàn toàn
• Tăng cường hấp thu protein giúp giảm các biến chứng, giảm thời gian liền xương và có thể giảm thiểu nguy cơ mất xương
• Thoa tinh dầu hàng ngày để giúp cải thiện tuần hoàn và phục hồi các mô tế bào thần kinh bị tổn thương
• Châm cứu để giúp hỗ trợ các cơ quan bên trong, phục hồi xương bị tổn thương
• Bổ sung thực phẩm giàu canxi trong khẩu phần ăn hàng ngày
• Tăng cường hấp thu calo

Tổng kết khi gãy xương thì phải cần nhiều thời gian để phục hồi. Ban đầu, người bệnh có thể xuất hiện các cơn đau, tuy nhiên, hết đau chưa phải là xương đã liền chắc. Do đó, chỉ được tháo bột khi xương đã liền vững chắc và được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa. Người bệnh phải tuân thủ phương pháp điều trị của bác sĩ không tự động tháo bột vì sẽ ảnh hưởng đến da và xương. Sau khi tháo bột nên tập phục hồi chức năng để giúp nhanh chóng phục hồi sức mạnh của cơ và biên độ vận động của khớp.

Nếu không muốn bó bột khi gãy xương vì lo ngại thời gian lành lâu, bất tiện và có nguy cơ biến chứng, người bệnh có thể lựa chọn phẫu thuật kết hợp xương trên màn hình tăng sáng đang được Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec áp dụng. Đây là phương pháp điều trị gãy xương không cần bó bột mới được áp dụng trong vài năm trở lại đây, với các ưu điểm sau:

• Ít tổn hại phần mềm xung quanh, thời gian mổ ngắn, bộc lộ chính xác vị trí ổ gãy, giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng, giảm số ngày nằm viện sau mổ, giảm đau trong mổ và sau mổ tốt, tạo điều kiện tập phục hồi chức năng sớm, bệnh nhân sớm trở lại sinh hoạt bình thường
• Có tính thẩm mỹ cao, bệnh nhân không cần bó bột, giảm thiểu biến chứng

XEM THÊM:

• Các biến chứng nếu không điều trị gãy xương sớm
• Gãy xương mác phải bó bột bao lâu thì lành?
• Chữa gãy xương không cần bó bột tại Vinmec
• Kết hợp xương điều trị gãy xương là gì?