Oxytocin được các nhà khoa học phát hiện ra năm 1952 với nhiều điều kỳ diệu do thùy sau tuyến yên sản xuất, có vai trò hỗ trợ tiết sữa, co bóp tử cung thúc đẩy quá trình chuyển dạ diễn ra nhanh chóng và thuận lợi.
Oxytocin còn có tác dụng ép các mạch máu cơ tử cung phục vụ cho mục đích cầm máu sau sinh. Gần đây, các nhà khoa học còn phát hiện thấy rất nhiều chức năng khác của oxytocin như kích hoạt một loạt các hiệu ứng vật lý và tâm lý ở cả nữ giới lẫn nam giới. Do vậy, oxytocin còn được biết đến là loại hormon có tên gọi là hormone tình yêu.
Là một hormone với nhiều điều kỳ diệu và có tên gọi hormone tình yêu, oxytocin có những vai trò sau:
Từ những năm đầu thế kỷ trước, khi oxytocin còn chưa được sử dụng trong ngành sản khoa, dựa vào cơ chế hoạt động của nó, con người đã sản xuất ra loại thuốc có tên pitocin để giúp cho phụ nữ sinh đẻ được dễ dàng.
Ở phụ nữ mang thai, oxytocin tác động lên các thụ thể của nó ở cơ trơn tử cung, kích thích làm cơn co tử cung tăng cả về thời gian, cường độ và tần số. Tính nhạy cảm của oxytocin với cơ tử cung xuất hiện từ tuần 20 của thai kỳ, sau đó tăng từ từ đến tuần thứ 30 và ổn định ở tuần thứ 34 cho đến gần ngày dự kiến sinh. Đến giai đoạn chuyển dạ, oxytocin nhanh chóng tăng gấp đôi, gấp ba và đạt nồng độ tối đa khi sổ thai và co hồi tử cung.
Cấu tạo tuyến vú gồm nhiều nang sữa với các tế bào bài tiết sữa. Các nang sữa này được bao quanh bởi các tế bào cơ trơn, khi các tế bào này co thắt sẽ giúp đẩy sữa ra ngoài từ nang sữa theo các ống dẫn sữa ra ngoài. Oxytocin có vai trò kích thích làm các tế bào cơ trơn này co thắt và đẩy sữa ra ngoài.
Oxytocin được tiết ra sau sinh và trong quá trình cho con bú có tác dụng làm cho mối liên kết của người mẹ với trẻ bền chặt hơn đặc biệt trong 3 tháng đầu của thai kỳ.
Tại Mỹ, các nhà khoa học sau khi làm thí nghiệm tiêm oxytocin cơ bắp bị tổn thương thì thấy chúng được phục hồi trong vòng 9 ngày mà không ảnh hưởng tới những cơ khoẻ mạnh khác. Tại Australia cũng có nhiều nghiên cứu cho ra kết quả tương tự. Điều này đã chỉ ra rằng trong khi quan hệ tình dục hay khi có con bú, hormone oxytocin được sản xuất ra giúp duy trì và phục hồi các cơ bắp bị lão hoá và mở ra triển vọng mới trong điều trị chống lão hoá.
Oxytocin giúp giảm cân, duy trì cân nặng một cách tối ưu, giảm mắc bệnh. Điều này cũng làm cho oxytocin có tác dụng kéo dài tuổi thọ.
Oxytocin có tác dụng tich cực trong việc cai nghiện, như nghiện thuốc lá, nghiện rượu, nghiện thuốc phiện, cocain…
Oxytocin được tiết ra khi con người cảm thấy hạnh phúc, khi quan hệ tình dục, khi cho con bú và khi sinh đẻ. Phụ nữ bình thường, oxytocin thường tăng cao khi rụng trứng và khi tình cảm ở trạng thái cực đại kể cả vui lẫn buồn.
Ở phụ nữ mang thai, oxytocin tác động lên các thụ thể của nó ở cơ trơn tử cung, kích thích làm cơn co tử cung tăng cả về thời gian, cường độ và tần số. Tính nhạy cảm của oxytocin với cơ tử cung xuất hiện từ tuần 20 của thai kỳ, sau đó tăng từ từ đến tuần thứ 30 và ổn định ở tuần thứ 34 cho đến gần ngày dự kiến sinh. Đến giai đoạn chuyển dạ, oxytocin nhanh chóng tăng gấp đôi, gấp ba và đạt nồng độ tối đa khi sổ thai và co hồi tử cung
Oxytocin có nhiều vai trò tích cực đối với con người. Vì vậy, đối với những người mắc một số bệnh như suy tuyến yên…, Khi đó, cơ thể không sản xuất đủ oxytocin, những người thường giảm khả năng biểu cảm trên khuôn mặt và thể hiện tình cảm với người khác. Một số nghiên cứu được thực hiện ở đại học Cardiff (Anh) trên những bệnh nhân giảm tiết oxytocin do mắc bệnh đái tháo nhạt do não và suy tuyến yên. Kết quả cho thấy sự giảm tiết oxytocin làm giảm sự đồng cảm và giảm khả năng đọc suy nghĩ của người khác ở những bệnh nhân này.
Nhiều nghiên cứu trên thế giới cũng đã chỉ ra rằng một cái ôm đơn giản, khoảng 30 phút cho việc massage cơ thể sau một ngày bận rộn, thực hiện những cử chỉ thân mật, lãng mạn, nuôi thú cưng hay làm những việc mình thích đều làm tăng đáng kể lượng oxytocin trong máu. Trên đây là những thông tin hữu ích về vai trò của oxytocin đối với cơ thể người.
Xem thêm: